Thực Chất của Thời Kỳ Quá Độ lên Chủ Nghĩa Xã Hội là gì?

Thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội: Khái niệm và thực tiễn ở Việt Nam

Theo chủ nghĩa Mác-Lênin, thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội là giai đoạn chuyển tiếp từ hình thái kinh tế – xã hội cũ lạc hậu lên hình thái kinh tế – xã hội mới cao hơn. Thời kỳ này có thể dài hay ngắn tùy thuộc vào điều kiện, đặc điểm, cách thức và biện pháp xây dựng chế độ mới của mỗi quốc gia. Vậy thực chất của thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam là gì?

Đặc điểm của thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam

Đảng Cộng sản Việt Nam luôn kiên định vận dụng và phát triển sáng tạo chủ nghĩa Mác – Lênin vào điều kiện cụ thể của đất nước, từng bước xây dựng và hoàn thiện lý luận về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam. Tuy nhiên, trước đổi mới (1986), quan niệm về thời kỳ quá độ này còn nhiều hạn chế, chưa chỉ ra được cách thức, biện pháp phù hợp.

Sau đổi mới, Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ VII của Đảng (1991) đã lần đầu tiên phác thảo mô hình và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội, trong đó có nhận thức mới về thời kỳ quá độ. Nhận thức này tiếp tục được bổ sung, phát triển và làm rõ hơn trong tác phẩm “Một số vấn đề lý luận và thực tiễn về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam” của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng.

Thực chất thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam

Tác phẩm khẳng định độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội là đường lối cơ bản, xuyên suốt của cách mạng Việt Nam. Chủ nghĩa xã hội là mục tiêu, lý tưởng của Đảng và nhân dân Việt Nam; đi lên chủ nghĩa xã hội là yêu cầu khách quan, con đường tất yếu.

Xã hội xã hội chủ nghĩa mà nhân dân Việt Nam đang phấn đấu xây dựng là một xã hội:

• Dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh.
• Do nhân dân làm chủ.
• Có nền kinh tế phát triển cao dựa trên lực lượng sản xuất hiện đại và quan hệ sản xuất tiến bộ phù hợp.
• Có nền văn hóa tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc.
• Con người có cuộc sống ấm no, tự do, hạnh phúc, có điều kiện phát triển toàn diện.
• Các dân tộc trong cộng đồng Việt Nam bình đẳng, đoàn kết, tôn trọng và giúp đỡ nhau cùng phát triển.
• Có Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân do Đảng Cộng sản lãnh đạo.
• Có quan hệ hữu nghị và hợp tác với các nước trên thế giới.

Nhiệm vụ trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội

Để xây dựng thành công chủ nghĩa xã hội, trong thời kỳ quá độ, Đảng, Nhà nước và nhân dân ta phải thực hiện đồng thời các phương hướng, nhiệm vụ:

1. Đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước gắn với phát triển kinh tế tri thức.

2. Phát triển nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa.

3. Xây dựng nền văn hóa tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc, xây dựng con người, nâng cao đời sống nhân dân, thực hiện tiến bộ và công bằng xã hội.

4. Bảo đảm vững chắc quốc phòng và an ninh quốc gia, trật tự, an toàn xã hội.

5. Thực hiện đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, đa phương hóa, đa dạng hóa, hòa bình, hữu nghị, hợp tác và phát triển, chủ động và tích cực hội nhập quốc tế.

6. Xây dựng nền dân chủ xã hội chủ nghĩa, phát huy ý chí và sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc, kết hợp với sức mạnh thời đại.

7. Xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân.

8. Xây dựng Đảng và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh toàn diện.

Thách thức và thời cơ trong thời kỳ quá độ

Thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội là thời kỳ có sự đấu tranh, đan xen giữa cái cũ và cái mới, giữa cái tiến bộ và cái lạc hậu, giữa chủ nghĩa tư bản và chủ nghĩa xã hội. Thành công hay thất bại phụ thuộc trước hết vào sự đúng đắn của đường lối, bản lĩnh chính trị, năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của Đảng. Toàn Đảng, toàn quân, toàn dân cần tiếp tục nghiên cứu, quán triệt trong nhận thức và hành động để từng bước hiện thực hóa chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam.