Table of Contents
Trung Quốc cổ đại đã có những đóng góp gì cho thiên văn học?
Trung Quốc cổ đại xem thiên văn học là một công việc cấp nhà nước, không phải là lĩnh vực nghiên cứu của một nhóm người riêng lẻ. Các triều đại đều có cơ quan chuyên biệt và “Đài thiên văn” với đội ngũ nhà thiên văn học làm việc ngày đêm. Họ quan sát bầu trời bốn phương và ghi chép tỉ mỉ mọi hiện tượng bất thường để báo cáo lên Hoàng đế, đồng thời thiết lập các “chu kỳ thiên văn” ảnh hưởng đến đời sống.
Hình ảnh Đài thiên văn cổ ở Bắc Kinh
Vai trò của Hoàng đế trong thiên văn học Trung Quốc cổ đại là gì?
Hoàng đế, được coi là “Thiên tử”, có vai trò quan trọng trong thiên văn học. Các hiện tượng thiên văn được cho là ảnh hưởng đến triều đại của Hoàng đế, vì vậy các nhà thiên văn phải báo cáo chính xác mọi sự kiện, từ nhật thực, nguyệt thực đến sao chổi và thiên thạch. Hoàng đế sau đó sẽ thông báo những hiện tượng này cho dân chúng, khẳng định uy quyền của mình.
Thiên văn học ảnh hưởng đến nông nghiệp Trung Quốc cổ đại như thế nào?
Việc quan sát thiên văn cũng gắn liền với nông nghiệp. Ví dụ, việc quan sát hoạt động của mặt trời giúp dự đoán thời điểm tan băng và bắt đầu gieo trồng.
Hình ảnh minh họa hoạt động nông nghiệp thời nhà Thanh
Lịch pháp Trung Quốc cổ đại phát triển như thế nào?
Từ thế kỷ III TCN, Trung Quốc đã có lịch 360 ngày và các hoàng đế kế tiếp liên tục hoàn thiện nó. Đến thế kỷ XIII, họ đã tính được độ dài một năm là 365,2424 ngày, chỉ sai lệch một phần nghìn so với lịch hiện đại.
Nghiên cứu khoa học ở Trung Quốc cổ đại được tổ chức như thế nào?
Trung Quốc cổ đại đã áp dụng phương pháp nghiên cứu khoa học quy củ, mang tính quốc gia, tương tự như khoa học hiện đại. Ví dụ, vào năm 723, các nhà thiên văn đã đo “bóng râm” của mặt trời từ Mông Cổ đến Việt Nam trong ba năm, thu được thông tin mới về hình dạng Trái Đất. Khác với trường hợp Galileo ở phương Tây, giới lãnh đạo Trung Quốc đã chấp nhận những quan điểm khoa học mới này.
Sự khác biệt giữa thiên văn học Trung Quốc và phương Tây là gì?
Sự khác biệt lớn nhất nằm ở cách tổ chức nghiên cứu. Ở Trung Quốc, thiên văn học là công việc của nhà nước, trong khi ở châu Âu, nó thường được thực hiện bởi các nhóm riêng lẻ. Điều này cho thấy tầm quan trọng của thiên văn học trong xã hội Trung Quốc cổ đại.
Giáo sư Nguyễn Lân Dũng là một nhà khoa học tiêu biểu của Việt Nam trong lĩnh vực vi sinh vật học, với hơn nửa thế kỷ gắn bó với công tác giảng dạy và nghiên cứu (). Ông sinh trưởng trong một gia đình có truyền thống hiếu học, là con trai của Nhà giáo Nhân dân Nguyễn Lân. Trong suốt sự nghiệp, Giáo sư đã đảm nhận nhiều vai trò quan trọng như Chủ tịch Hội các ngành Sinh học Việt Nam, Đại biểu Quốc hội và được vinh danh với danh hiệu Nhà giáo Nhân dân vào năm 2010.