Table of Contents
Hoàng thể là gì?
Chu kỳ kinh nguyệt của phụ nữ được chia thành bốn giai đoạn, mỗi giai đoạn đều đóng một vai trò quan trọng. Hoàng thể là giai đoạn diễn ra sau khi rụng trứng và kết thúc khi kỳ kinh nguyệt tiếp theo bắt đầu. Giai đoạn này có vai trò then chốt trong việc chuẩn bị cho cơ thể mang thai. Vậy hoàng thể của phụ nữ là gì và nó ảnh hưởng như thế nào đến sức khỏe sinh sản?
Diễn biến trong giai đoạn hoàng thể
Sau khi nang trứng giải phóng trứng, trứng sẽ di chuyển đến ống dẫn trứng, nơi có thể gặp tinh trùng và thụ tinh. Nang trứng lúc này chuyển sang màu vàng và hình thành hoàng thể. Hoàng thể tiết ra progesterone và estrogen. Progesterone giúp làm dày niêm mạc tử cung, tạo điều kiện thuận lợi cho trứng đã thụ tinh làm tổ. Các mạch máu phát triển trong niêm mạc tử cung sẽ cung cấp oxy và dưỡng chất cho phôi thai.
Nếu mang thai, cơ thể sẽ sản xuất gonadotropin màng đệm (hCG), hormone này giúp duy trì hoàng thể và sản xuất progesterone đến khoảng tuần thứ 10 của thai kỳ. Sau đó, nhau thai sẽ đảm nhiệm vai trò sản xuất progesterone. Mức progesterone sẽ tăng dần trong suốt thai kỳ.
Nếu không thụ thai, hoàng thể sẽ teo lại và mức progesterone giảm xuống, dẫn đến bong tróc niêm mạc tử cung, bắt đầu kỳ kinh nguyệt mới.
Thời gian của giai đoạn hoàng thể
Giai đoạn hoàng thể thường kéo dài từ 11 đến 17 ngày, trung bình là 12 đến 14 ngày. Giai đoạn hoàng thể ngắn được xác định là dưới 10 ngày, tức là kinh nguyệt xuất hiện sau khi rụng trứng 10 ngày hoặc ít hơn. Điều này có thể gây khó khăn cho việc thụ thai vì niêm mạc tử cung chưa đủ dày để phôi thai làm tổ.
Ngược lại, giai đoạn hoàng thể kéo dài có thể là dấu hiệu của mất cân bằng hormone, chẳng hạn như hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS), hoặc cũng có thể là dấu hiệu mang thai. Độ dài giai đoạn hoàng thể không thay đổi theo tuổi tác, nhưng lượng progesterone có thể giảm khi gần đến thời kỳ mãn kinh.
Nguyên nhân và điều trị giai đoạn hoàng thể ngắn
Nguyên nhân gây ra giai đoạn hoàng thể ngắn
Giai đoạn hoàng thể ngắn có thể là dấu hiệu của suy hoàng thể, tình trạng buồng trứng sản xuất ít progesterone hoặc niêm mạc tử cung không đáp ứng đủ với progesterone, dẫn đến khó thụ thai hoặc sảy thai.
Một số vấn đề sức khỏe có liên quan đến suy hoàng thể bao gồm: chán ăn, lạc nội mạc tử cung, béo phì, hội chứng buồng trứng đa nang, rối loạn tuyến giáp và tập luyện quá sức. Ngoài ra, các yếu tố lối sống như hút thuốc cũng có thể ảnh hưởng đến việc sản xuất estrogen và progesterone, dẫn đến giai đoạn hoàng thể ngắn.
Các triệu chứng của suy hoàng thể bao gồm: chu kỳ kinh nguyệt ngắn, sảy thai, khó thụ thai và ra máu giữa chu kỳ.
Điều trị giai đoạn hoàng thể ngắn
Bác sĩ có thể đề xuất các phương pháp điều trị suy hoàng thể để cải thiện khả năng thụ thai, bao gồm:
- Clomiphene citrate (Clomid): kích thích buồng trứng sản xuất nhiều nang trứng hơn.
- Tiêm hCG: hỗ trợ rụng trứng và tăng sản xuất progesterone.
- Bổ sung progesterone: bằng đường tiêm, uống hoặc đặt âm đạo để hỗ trợ phát triển niêm mạc tử cung.
Tuy nhiên, hiệu quả của việc điều trị suy hoàng thể trong việc tăng khả năng mang thai ở phụ nữ không sử dụng các kỹ thuật hỗ trợ sinh sản vẫn chưa được khẳng định rõ ràng.
Tóm lại, hoàng thể đóng vai trò quan trọng trong sức khỏe sinh sản của phụ nữ. Nếu bạn lo lắng về giai đoạn hoàng thể của mình, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn và điều trị phù hợp.

Giáo sư Nguyễn Lân Dũng là một nhà khoa học tiêu biểu của Việt Nam trong lĩnh vực vi sinh vật học, với hơn nửa thế kỷ gắn bó với công tác giảng dạy và nghiên cứu (). Ông sinh trưởng trong một gia đình có truyền thống hiếu học, là con trai của Nhà giáo Nhân dân Nguyễn Lân. Trong suốt sự nghiệp, Giáo sư đã đảm nhận nhiều vai trò quan trọng như Chủ tịch Hội các ngành Sinh học Việt Nam, Đại biểu Quốc hội và được vinh danh với danh hiệu Nhà giáo Nhân dân vào năm 2010.