Tác dụng của biện pháp so sánh là gì?

Tác dụng của biện pháp so sánh trong văn học

Biện pháp so sánh là việc đối chiếu hai hoặc nhiều sự vật, sự việc, hiện tượng có điểm tương đồng để làm nổi bật đặc điểm của đối tượng được so sánh, tăng sức gợi hình, gợi cảm cho diễn đạt. Vậy tác dụng của biện pháp so sánh là gì?

Tác dụng của biện pháp so sánh là gì?

Tác dụng của biện pháp so sánh giúp làm rõ, cụ thể, sinh động hơn đặc điểm của sự vật, hiện tượng được so sánh. Nó giúp người đọc, người nghe dễ dàng hình dung, liên tưởng và cảm nhận sâu sắc hơn về đối tượng đó.

Ví dụ:

“Anh bỗng nhớ em như đông về nhớ rét
Tình yêu ta như cánh kiến hoa vàng
Như xuân đến chim rừng lông trở biếc
Tình yêu làm đất lạ hóa quê hương”

(Tiếng hát con tàu – Chế Lan Viên)

alt text

Các loại hình so sánh thường được sử dụng

Phân loại theo đối tượng so sánh

1. So sánh sự vật với sự vật

Các dạng thường gặp:

• A như B
• A là B
• A chẳng bằng B

Ví dụ: “Ơ, cái dấu hỏi
Trông ngộ ngộ ghê,
Như vành tai nhỏ
Hỏi rồi lắng nghe”

2. So sánh sự vật với con người

Dạng thường gặp: A như B (A có thể là con người, B là sự vật)

Ví dụ: “Trẻ em như búp trên cành
Biết ăn ngủ, biết học hành là ngoan”.

-> “Trẻ em” được so sánh với “búp trên cành” vì đều non nớt, đang phát triển và chứa đựng nhiều hy vọng.

3. So sánh hoạt động với hoạt động

Dạng thường gặp: A như B (A và B là các hoạt động)

Ví dụ: “Con trâu đen lông mượt
Cái sừng nó vênh vênh
Nó cao lớn lênh khênh
Chân đi như đập đất”.

-> Hoạt động “đi” của con trâu được so sánh với hoạt động “đập đất”.

4. So sánh âm thanh với âm thanh

Dạng thường gặp: A như B (A và B là các âm thanh)

Ví dụ: “Côn Sơn suối chảy rì rầm
Ta nghe như tiếng đàn cầm bên tai”.

-> Âm thanh của “suối chảy” được so sánh với “tiếng đàn cầm”.

5. Các dạng so sánh khác

Ngoài ra còn có so sánh ngang bằng (ví dụ: Ông là buổi trời chiều – Cháu là ngày rạng sáng) và so sánh hơn kém (ví dụ: Cháu khỏe hơn ông nhiều!).

Phân loại theo từ so sánh

1. So sánh bằng

Sử dụng các từ như: tựa, như, là, tựa như, giống như, như là, chẳng khác gì.

Ví dụ: Cô giáo giống như người mẹ thứ hai của em.

2. So sánh hơn kém

Sử dụng các từ như: hơn, kém, chẳng bằng, chưa bằng, không bằng.

Ví dụ: Những ngôi sao thức ngoài kia
Chẳng bằng mẹ đã thức vì chúng con

Nguồn: http://shininghome.edu.vn/ Tác giả: Nguyễn Lân dũng