Phương thức biểu đạt chính của văn bản “Bác ơi” là gì?

Bài thơ “Bác ơi” của Tố Hữu là một trong những tác phẩm văn học nổi tiếng viết về Chủ tịch Hồ Chí Minh. Phương thức biểu đạt chính của văn bản này là biểu cảm. Bài thơ thể hiện rõ ràng và sâu sắc tình cảm tiếc thương vô hạn của tác giả trước sự ra đi của Bác.

Phương thức biểu đạt trong “Bác ơi”

Câu hỏi: Phương thức biểu đạt chính của văn bản “Bác ơi” là gì?

Trả lời: Phương thức biểu đạt chính của bài thơ “Bác ơi” là biểu cảm.

Tuy nhiên, bên cạnh biểu cảm, bài thơ cũng sử dụng các phương thức biểu đạt khác như tự sự và miêu tả để làm nổi bật cảm xúc chủ đạo. Cụ thể:

• Tự sự: Bài thơ kể lại câu chuyện tác giả về thăm Bác nhưng Bác đã đi xa. Hành động “con chạy về thăm Bác”, “lần theo lối sỏi quen”, “đứng nhìn lên” đều mang tính chất tự sự, tạo nên mạch cảm xúc cho bài thơ.

• Miêu tả: Những hình ảnh như “vườn rau, mấy gốc dừa”, “chuông nhỏ”, “phòng lặng, rèm buông, tắt ánh đèn”, “mùa thu đang đẹp, nắng xanh trời”… được miêu tả để làm nền cho cảm xúc tiếc thương, xót xa của tác giả.

Tuy nhiên, tất cả những yếu tố tự sự và miêu tả đều phục vụ cho mục đích chính là biểu đạt cảm xúc. Tình cảm tiếc thương, kính yêu vô hạn đối với Bác Hồ chính là trọng tâm của bài thơ, là sợi chỉ đỏ xuyên suốt toàn bộ tác phẩm. Chính vì vậy, biểu cảm vẫn là phương thức biểu đạt chủ đạo của bài thơ “Bác ơi”.

Phân tích yếu tố biểu cảm trong “Bác ơi”

Để hiểu rõ hơn về phương thức biểu đạt biểu cảm trong “Bác ơi”, ta có thể phân tích một số câu thơ tiêu biểu:

• “Bác đã đi rồi sao, Bác ơi!”: Câu thơ thể hiện sự bàng hoàng, đau xót tột cùng của tác giả khi nghe tin Bác mất. Từ cảm thán “ơi” và câu hỏi tu từ “Bác đã đi rồi sao” càng làm tăng thêm sự nghẹn ngào, chua xót.

• “Mùa thu đang đẹp, nắng xanh trời”: Câu thơ miêu tả vẻ đẹp của thiên nhiên, nhưng lại càng làm nổi bật sự mất mát to lớn. Sự tương phản giữa vẻ đẹp của đất trời và nỗi đau trong lòng người đọc càng khiến cho cảm xúc tiếc thương trở nên sâu sắc hơn.

• “Trái bưởi kia vàng ngọt với ai/ Thơm cho ai nữa, hỡi hoa nhài!”: Hình ảnh “trái bưởi”, “hoa nhài” gợi lên sự gần gũi, thân thương. Câu hỏi tu từ “với ai”, “cho ai nữa” thể hiện nỗi trống vắng, sự mất mát không gì bù đắp được khi Bác đã ra đi.

Qua những câu thơ trên, ta thấy rõ được tình cảm chân thành, tha thiết của tác giả dành cho Bác Hồ. Chính tình cảm ấy đã làm nên giá trị nghệ thuật đặc sắc của bài thơ “Bác ơi”.

Nguồn: http://shininghome.edu.vn/ Tác giả: Nguyễn Lân dũng